Mascha ten Bruggencate, stadsdeelvoorzitter: ‘Het werd in één klap duidelijk!’
Dat het in de binnenstad en op de Wallen anders moet, vindt eigenlijk iedereen. Stadsdeelvoorzitter Ten Bruggencate is samen met burgemeester Halsema en wethouder Everhardt bestuurlijk verantwoordelijk voor de ‘Aanpak Binnenstad’. En ja, het centrum van de stad staat een grote verandering te wachten.
Welke kant moet het op met de binnenstad?
Ten Bruggencate: ‘Vanaf mijn aantreden in 2018 zag ik verandering van de binnenstad als mijn grootste opdracht. De vraag is dan: hoe gaan we dat doen, waaruit bestaat die verandering dan precies, afgezien van meer politie en handhaving. De onderbuik voorbij, alles in kaart brengen. Wat willen we niet, en vooral: wat willen we wél.
We waren met veel partijen in gesprek, uiteraard met bewoners, maar ook met sekswerkers en ondernemers vanuit allerlei branches. Door corona viel alles stil. Economisch een drama natuurlijk, vooral voor de culturele sector, de goedwillende horecaondernemers en de clubs niet te vergeten – maar het maakte ook een paar dingen heel erg duidelijk. Het leek alsof de hele binnenstad stilviel. Maar dat was niet zo. Bij het Amstelveld, ik woon daar in de buurt, zag je juist iedereen lokaal kopen. Maar als je naar het hart van de stad liep … de Wallen waren totaal uitgestorven.
Kort daarna in juli, toen het toerisme weer op gang kwam, zagen we daar juist die toeristen opduiken waarvan we daarvoor nooit wilden, durfden of konden zeggen dat we daar eigenlijk niet op zaten te wachten. Groepjes jonge mannen in een auto, die vooral willen blowen, die bier kopen bij de supermarkt, beetje rondhangen. Die groep konden we eerder niet echt beschrijven, maar dat werd wel in één klap duidelijk!
Dat inzicht heeft de discussie versneld en meer inzicht gebracht.’
De bewoners van de Burgwallen willen weten wat er concreet gaat gebeuren.
‘In november heeft amsterdam&partners een advies uitgebracht over het herstel van de bezoekerseconomie, op verzoek van de wethouder Economische Zaken. Wat we als stad willen zijn. Wat voor bezoekers we willen aantrekken. Herstel van de leefbaarheid van de binnenstad is in dat advies een van de zeven pijlers.
Heel belangrijk is natuurlijk wat er gebeurt met de raamprostitutie, en hoe we omgaan met de coffeeshops. Dat zijn onderwerpen met een enorme politieke lading, en waarover partijen nu niet eensgezind zijn. Aanpak Binnenstad is de paraplu over al die onderwerpen, en legt daarnaast de focus op politiek minder controversiële onderwerpen als horeca- en winkeldiversiteit, welstand, handhaving, vastgoed en versterking van het culturele aanbod, maar ook op ondermijning.
We zoeken enerzijds naar regels om onwenselijke zaken te verbieden en te voorkomen en anderzijds om, in de lijn van het advies van amsterdam&partners, duurzame en waardevolle economische activiteiten te faciliteren. Daardoor verwachten we nieuwe en andere bezoekers aan te trekken, wat weer leidt tot nieuwe initiatieven, enzovoort, om op die manier een duurzame verandering te bewerkstelligen.’
Het gevaar is ook dat zulke plannen te ambitieus zijn en sterven in schoonheid.
‘Dat begrijp ik. Maar we hebben geleerd van het verleden. We betrekken nu alle partijen bij het maken van de plannen, ook in de gemeenteraad. Ideeën en plannen moeten open worden voorgelegd, om te voorkomen dat er bij voorbaat een politieke richtingenstrijd ontstaat waar je niet meer uitkomt zodat alle plannen sneuvelen in de raad.
We hebben vastgesteld dat het hier en daar uit de hand loopt in bepaalde gebieden in het centrum. Daar is iedereen het over eens. Wat valt het meeste op, laten we daar dan eens beginnen. En dan komt de discussie uiteraard op coffeeshops, prostitutie, het aanbod van horeca, het type toeristen, Airbnb.’
Ontstaat er door al dat gepolder geen slap aftreksel van wat je beoogt?
‘Dat kan. Dat is het leven. Maar als je kan verliezen, kan je ook winnen! Door de problemen in stukjes te verdelen, en de hoofdzaken zoals prostitutiebeleid en coffeeshops afzonderlijk te presenteren, kun je op andere gebieden heel goed besluiten nemen en vooruitgang boeken. En kleine dingen doen er zeker toe. Daar geloof ik in.
En er zijn ook grote zaken waarover iedereen eensgezind is, zoals bijvoorbeeld over de ondermijningsbrigade, die verdachte locaties in kaart brengt en daarop af gaat. Op al dat soort terreinen kun dan je winst boeken.
De eerste uitwerking om te komen tot een Erotisch Centrum is al naar de raad gestuurd. Aanpak Binnenstad wordt op 18 december gepresenteerd aan de raad. En nog voor het eind van het jaar wordt de notitie over het coffeeshopbeleid aan de raad toegestuurd.
Al die voorstellen en plannen worden op 28 januari 2021 tegelijk besproken in de commissie Algemene Zaken. Dat wordt dan dus een soort Binnenstad Special en daar zal ik natuurlijk bij zijn. Maar: het oordeel over welke maatregelen er worden genomen en welke richting wordt ingeslagen, is uiteindelijk aan de gemeenteraad.’
Hoe ziet de oude binnenstad eruit als Amsterdam over vijf jaar 750 jaar bestaat?‘
Dan wonen er meer mensen. Er is geen illegale vakantieverhuur. Er zijn voldoende winkels en horeca die ook voor mij leuk genoeg zijn om naar toe te gaan. En mijn eisen zijn echt niet zo extreem!
Als gemeente kunnen we de basis leggen. Met vastgoedpartners kunnen we samenwerken om te sturen op aanbod, om ondernemers te faciliteren die waarde toevoegen. Op de Zeedijk zijn succesvolle creatieve bedrijfjes ontstaan, die een heel nieuwe doelgroep jonge stadsbewoners aantrekken. En dat is het begin van een nieuwe ontwikkeling.
Maar je doet het uiteindelijk met zijn allen. Bewoners, ondernemers, vastgoed, overheid hebben daarin allemaal een rol.’
TEKST: OLAV ULRICH