ONDERNEMEN

Winkelhuren Goede ondernemers door de crisis slepen

Nóg meer uitsluitend op toeristen gerichte winkels? De gemeente Amsterdam probeert de vestiging daarvan met nieuwe regelgeving tegen te gaan, maar vooralsnog lijkt dat dweilen met de kraan open.

‘Wanneer je vandaag de dag een rondje door het oude centrum van de hoofdstad loopt, zie je vooral schreeuwerige Argentijnse steakhouses, pizzeria’s, schimmige massagesalons, souvenirwinkels, minisupermarkten en ijswinkels. Als er nu geen actie ondernomen wordt, is er straks geen enkele onderscheidende winkel meer over.’

Dat zei straatmanager Annemieke Bieringa vijf jaar geleden. Het bleken profetische woorden.

Molensteen
In de Warmoesstraat, Damstraat en Oude Doelenstraat zien we een bijna onafgebroken aaneenschakeling van winkels en horecagelegenheden, die zich volledig richten op bezoekers van de stad. Zonder kwaliteit of variatie. Dit toeristische aanbod drukt de onderscheidende winkels, die aantrekkelijk zijn voor de bewoners van de stad, helemaal weg.

En nu is er dus ook nog de coronacrisis. Cafés, restaurants en winkels blijven merendeels gesloten. Meer zaken staan te huur dan ooit, ook in succesvolle winkelstraten. Opmerkelijk genoeg is er in het burgwallengebied vrijwel geen leegstand. Maar wat niet is, kan nog komen. Het zou dramatisch zijn als juist de laatste, voor bewoners aantrekkelijke winkels en horeca kopje onder zouden gaan, want het gaat vaak om ondernemers met niet heel diepe zakken.

Vooral de huurkosten zijn een financiële molensteen, ondanks de steunmaatregelen van de overheid. Dat maakt ondernemers kwetsbaar. ‘Drugscriminelen kopen zich in bij horecaondernemers, bij wie het water tot aan de lippen staat’, zegt Peter Noordanus, die onlangs afzwaaide als voorzitter van het Strategisch Beraad Ondermijning. ‘In ruil voor geld krijgt zo’n crimineel dan controle over de kroeg en heeft hij de mogelijkheid zijn zwarte geld voortaan via de bierpomp en een gefingeerde omzet wit te wassen. Dit is echt aan de orde, op het ogenblik.’

Er zijn ook koopjesjagers op pad, weet Tijmen Vermaas van Proeflokaal De Prael. ‘Dat zijn vaak ketens, die juist nu kansen zien om tegen geringe kosten aantrekkelijke locaties te verwerven.’

Huurkorting
Maatschappelijke vastgoedondernemingen als NV Zeedijk en Stadsgoed NV bieden hun winkelruimtes aan voor ‘andere soorten winkels en horeca’, die bijdragen aan diversiteit en leefbaarheid. Om acute financiële problemen door een direct dreigende huurlast te voorkomen, komen zij hun huurders tegemoet gedurende de coronacrisis.

‘Stadsgoed NV verleent vanaf medio 2020 onder bepaalde voorwaarden huurkorting’, zegt directeur Ronald Wiggers van Stadsgoed. ‘We willen hoe dan ook voorkomen dat we juist die ondernemers kwijtraken die we nodig hebben om de buurt te versterken. Dat zijn vaak eenpitters en bedrijfjes of stichtingen met onvoldoende financiële middelen om het lang uit te zingen.‘

‘NV Zeedijk heeft een vergelijkbaar besluit genomen’, verklaart directeur Janny Alberts. ‘We hebben ons via een brief aan alle huurders bereid verklaard om onder strikte voorwaarden en bepalingen afspraken te maken over een verdere versoepeling van de verplichting tot huurbetaling en over een tijdelijke huurprijsvermindering,’

De gemeente Amsterdam zelf heeft lange tijd geweigerd om huurkorting te geven aan bedrijven die gemeentepanden huren, maar is inmiddels op dit standpunt teruggekomen. ‘We vinden het redelijk om alle huurders die worden getroffen door coronamaatregelen, huurkorting te geven’, zegt wethouder Touria Meliani (Vastgoed). Ongeveer 1300 van de 2600 huurders van de gemeente komen voor de korting in aanmerking, uiteraard onder allerlei voorwaarden.

Onder druk
Al met al lijken Stadsgoed NV, NV Zeedijk en de gemeente Amsterdam de zorgelijke financiële positie van ondernemers in de binnenstad dus voldoende te erkennen. Ze lijken de bescherming van de toch al kwetsbare diversiteit in het Wallengebied op zich te willen nemen. Helaas is de oorlogskas van de gemeente aardig leeg.

Aan de andere kant circuleren in de markt berichten dat de huren en de prijzen van commercieel vastgoed onder druk staan. En een daling van de huurprijs schept kansen. Dan zou corona toch nog ergens goed voor kunnen zijn.

TEKST: OLAV ULRICH
FOTO: BERT NAP

Meer nieuws

ONTWIKKELINGEN De krant stopt

De krant stopt

LEEFBAARHEID Mercurieus

Mercurieus