Het is een vieze bende

Elke maandag- en donderdagoch­tend is het raak. En ook in het week­end. Dan verandert de prachtige, brede Varkenssluis in een enorme vuilnisbelt en is het party time voor troepen krijsende meeuwen. Die afvalberg is veel bewoners én de ge­meente een doorn in het oog.

Het stadsbestuur maakt zich inmiddels zorgen over de bijna permanente ber­gen afval. Door de wethouders Marjo­lein Moorman (Reiniging) en Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwik­keling en Duurzaamheid) is de dienst die verantwoordelijk is voor afvalin­zameling onder verscherpt toezicht geplaatst. En de ondernemers liggen onder het vergrootglas.

Horeca
Buurtbewoner Marcel Dellebeke ziet vanuit zijn huis aan de Oudezijds Voor­burgwal de bijna dagelijks terugkeren­de vuilnisbelt op de brug bij de Dam­straat. Al jarenlang vraagt hij aandacht voor de hardnekkige vervuilers die ’s avonds hun afval op de brug dumpen.

Dellebeke: ‘Zodra het sluitingstijd is voor de horecazaken om de brug heen, sleept het personeel een stroom van zakken naar de brug. Een horecazaak mag weliswaar officieel negen vuilnis­zakken als huisvuil aanbieden, maar in de praktijk gooien ondernemers veel meer afval op de groeiende stapel.’

Horecazaken moeten een afvalcontract afsluiten. Dat kan bij de gemeente of bij een van de grote afvalinzamelings­bedrijven die met grote vuilniswagens door het centrum rijden. Dellebeke: ‘Wat je ziet is dat ondernemers gaan voor het kleinste, en dus het goedkoop­ste contract. Maar ze produceren twee­maal of driemaal zoveel afval. Dat kun je gewoon uitrekenen.’

Rond de Damstraat worden de teugels voor de ondernemers nu aangehaald. Een van de ondernemingen waarvan veel afval op de stapel werd gevonden is Wok to Walk. De gemeente houdt sinds kort het vuilnisaanbod van de ho­recazaken in de Dam- en Hoogstraten streng in de gaten.

Hoewel het personeel van Wok to Walk bij navraag aangeeft het afval netjes voor eigen deur aan te bieden – de gele vuilniszakken worden als bewijs direct onder de toonbank vandaan gehaald – ligt de volgende ochtend de brug toch weer bezaaid met hun dozen.

Na diensttijd
Ook bewoners schromen niet om hun afval bovenop de berg te gooien. Vol­gens Dellebeke wordt het daarom de hoogste tijd dat de gemeente eens een stevige informatiecampagne start: wan­neer en hoe moet je het vuilnis aanbie­den? ‘De gemeente moet veel actiever naar de ondernemers en de bewoners communiceren. Dat gebeurt niet.’

Met dat laatste is René Schalkwijk, teamleider bij Dienst Stadstoezicht het hardgrondig eens. Ook hem zijn de af­valbergen op de Varkenssluis en elders in het centrum een doorn in het oog. Schalkwijk: ‘Maar handhaven is niet makkelijk. We moeten een overtreding constateren om te kunnen handhaven. Voor particulieren betekent dat een boete of waarschuwing, als hun adres in een fout geplaatste vuilniszak wordt gevonden. Maar voor ondernemers geldt een heel ander, bestuurlijk traject. Dat loopt via een lange juridische pro­cedure.’

Misschien dat daarom slechts 500 van de 5700 constateringen naar bedrijven gingen en liefst 5200 naar particulie­ren? Buurtkrant d’Oude Binnenstad krijgt via zijn lezerspost meldingen dat bewoners zich behandeld voelen als laaghangend fruit.

Voor het ontbreken van handhaving is soms een verbijsterend verklaar­bare reden. Schalkwijk: ‘Na tien uur ’s avonds kunnen we niet op afval con­troleren, terwijl de overtredingen op de Varkenssluis nu juist in de zondag- en woensdagnachten plaatsvinden. Willen we rond sluitingstijd overtreders be­trappen, dan moet dat na onze diensttijd door vrijwilligers gebeuren. Die zijn zeker te vinden, want er heerst bij onze dienst een goed arbeidsethos. Maar het zou natuurlijk zo niet moeten.’

De gemeente zou vooral moeten zorgen voor een betere infrastructuur, vindt Schalkwijk, zoals containers voor be­drijfsafval. Bewoners moeten elkaar aanspreken en problemen blijven mel­den bij de gemeente, ook al begrijpt hij dat mensen daar heel moe van worden. Warme informatie zoals Dellebeke die verschaft, noemt hij heel belangrijk voor de inzet van Handhaving.

Een afvalinzamelingsdienst die onder curatele staat, ondernemers die on­gehinderd hun bedrijfsafval kunnen dumpen, bewoners die hun zakken er ook maar bij gooien, een vleugellamme handhaving … de meeuwen vinden het allemaal prima.

TEKST: BERT NAP
FOTO: BERT NAP