ANNO 1990 – ANNO 2022: AMSTERDAM HEEFT GENOEG VAN … DEALERS

Het artikel op de voorpagina van d’Oude Binnenstad van juni 1990 – het tweede nummer ooit van de buurtkrant – opende met de kop ‘’Spuitomruil wordt gespreid’. Op de foto protesteren buurtbewoners met spandoeken: ‘AMSTERDAM HEEFT GENOEG VAN…JUNKS!’ en ‘ONZE BUURT GAAT NAAR DE KNOPPEN.’

Nu, 32 jaar later in het allerlaatste nummer van onze buurtkrant, zouden veel krantenkoppen uit die tijd moeiteloos herhaald kunnen worden. Nog steeds staan louche types op de straathoeken te dealen en wachten ze hun clientèle op met een mandje ‘voor elk wat wils’. Met dien verstande, dat de klanten van de dealers tegenwoordig tot een andere doelgroep behoren en de verdovende middelen, van nep tot echt, nu ook via QR-codes door snelle scootertjes thuis of op de hotelkamer kunnen worden bezorgd. Dat bestond dertig jaar geleden nog niet.

De heroïne spuitende verslaafden – of ‘junks’ zoals men ze toen noemde – zijn uit het straatbeeld van het stadshart verdwenen.

Drugshulpverlening
Mevrouw Rasker was apotheker bij Apotheek W.H. van der Meulen op de hoek van de Geldersekade en de Stormsteeg en maakte mee hoe de heroïne zijn intrede deed. Ze legde me uit: ‘In 1971 stopte de handel in opium en vrijwel tegelijkertijd deed de veel goedkopere heroïne zijn intrede in het hippiecircuit. Die had een veel sterkere werking dan opium. Je kon het roken, maar direct injecteren in de aderen heeft groter effect. Verslaafden deelden onderling hun spaarzame injectiespuiten met alle gevolgen van dien.’

Toen ontstond het idee om schone spuiten te gaan verkopen, vijf stuks voor drie gulden. Dat was het begin van de drugshulpverlening. Niet iedereen was daar een voorstander van, maar huisarts Jan Groothuyse die zijn praktijk aan het Oudekerksplein had, wel. Hij zag de ellende van heroïnegebruikers op zijn stoep en in zijn spreekkamer.

In het krantenartikel van 1990 wordt vermeld dat ‘noodlijdende’ junks terecht konden bij een mobiel busje dat de omruilservice zou gaan verzorgen. Enkele jaren later ging de apotheek methadon verstrekken als vervangend middel voor de schadelijke heroïne en in die tijd werd ook de ‘methadonbus’, een omgebouwde stadsbus voor hulpverlening, gerealiseerd.

En nu? 32 jaar later? Vervang het woord ‘junks’ op het spandoek door ‘dealers’ en de tekst is pijnlijk actueel. En dan dat andere spandoek …

Menig buurtbewoner vraagt zich ook nu nog af ‘GAAT ONZE BUURT NAAR DE KNOPPEN?’

TEKST: GREET VAN DER KRIEKE